45 Bin Sivili Bu Sistem Mi Öldürdü? İsrail Yapay Zeka ile Savaşı Yeniden Tanımlıyor
Washington Post’un araştırmasına göre, İsrail, Gazze savaşından yıllar önce istihbarat birimlerini bir yapay zeka test alanına dönüştürdü. Bu gelişme, üst düzey komutanlar arasında “istihbarat güvenliği” tartışmalarını beraberinde getirdi. İsrail’in yapay zeka sistemlerinin, Gazze’deki savaş sırasında 45 bin sivilin ölümüne yol açtığı iddiaları ise dikkat çekiyor.
Yapay Zeka Fabrikası ve Hedef Listeleri
Hamas’ın 7 Ekim 2023’teki saldırısının ardından, İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), militan gruplara ait kritik hücreleri, tünelleri ve diğer altyapı sistemlerini hedef alan bir veri tabanını kullanarak Gazze’yi yoğun bir şekilde bombaladı. Ancak bu hedeflerin tükenmesiyle birlikte IDF, Habsora adı verilen bir yapay zeka aracıyla yüzlerce yeni hedef üretti. Bu araç, İsrail ordusunun istihbarat operasyonlarında yapay zekayı merkeze alan on yıllık bir programın ürünü olarak öne çıkıyor.
Washington Post’a konuşan kaynaklara göre, IDF’nin hedef bankasını hızla doldurmak için yapay zeka kullanması, savaşın şiddetini artıran önemli bir etken oldu. Bu durum, Gazze savaşında yapay zekanın ne derece belirleyici bir rol oynadığını gösteriyor.
Gizli Gelişim Süreci
IDF, yapay zeka programlarını 10 yıldır geliştirdiğini duyurdu. Ancak bu süreç boyunca programın detayları kamuoyuna açıklanmadı. Araştırmalara göre, makine öğrenimi sistemleri Gazze’deki ölü sayısının artmasında etkili oldu. Gazze Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre, 45 bin sivil hayatını kaybetti. Bu kayıpların yarısından fazlasının kadın ve çocuk olduğu belirtiliyor.
Bazı uzmanlar, IDF’nin kabul edilebilir sivil kayıp sınırını geçmişe oranla önemli ölçüde artırdığını savunuyor. Hedeflerin hızlı bir şekilde üretilmesini kolaylaştıran otomasyon, bu değişimin temel nedeni olarak görülüyor.
IDF’nin Savunması
İsrail ordusu, yapay zeka kullanımının sivilleri tehlikeye attığı yönündeki iddiaları kesin bir dille reddetti. IDF yetkilileri, bu teknolojilerin aksine “ikincil zararları en aza indirdiğini ve süreçlerin doğruluğunu artırdığını” savundu. Ayrıca, büyük veri işleme sistemlerinden gelen tavsiyelerin her zaman bir subayın onayını gerektirdiğini belirtti. Ordunun açıklamalarına göre, yapay zeka araçları otonom olarak karar vermiyor ve insan kontrolü altında çalışıyor.
Tartışmalı Yönler
Bazı subaylar, karar alma süreçlerini hızlandıran makine öğrenimi teknolojilerinin altta yatan kusurları gizlediği görüşünde. Eski bir üst düzey yetkiliye göre, raporlar, istihbaratın kaynağını açıkça belirtmediği için karar vericiler bulguları yeterince değerlendiremiyor. Bunun yanı sıra, bazı yapay zeka sistemlerinin Arapça dilindeki argo ifadeleri anlamakta başarısız olduğu da tespit edildi.
Küresel Tartışmaların Odağı
İsrail’in yapay zeka kullanımını savunanlar, bu yeniliklerin küçük bir ülkenin hayatta kalması için kritik olduğunu ifade ediyor. Ancak, IDF’nin bu teknolojiyi nasıl kullandığına yönelik eleştiriler artıyor. Güney Afrika’nın İsrail aleyhine Lahey’de açtığı soykırım davası, yapay zekanın savaş kararlarındaki rolünü mercek altına aldı. Bu dava, yapay zekanın savaşlardaki etkisine ilişkin küresel bir tartışmayı da hızlandırabilir.
