Karbon Yakalama Teknolojisi Yükselişte: Dev Şirketlerden Milyar Dolarlık Yatırım
İklim değişikliğiyle mücadelede yepyeni bir endüstri doğuyor: karbon yakalama teknolojisi. Atmosferden karbondioksiti çekerek hem çevreye hem de yatırımcılara fayda sağlamayı hedefleyen bu teknoloji, milyarlarca dolarlık bir sektöre dönüşüyor. Ancak bu teknolojinin etkileri konusunda görüşler farklılık gösteriyor.
Londra’da Kritik Toplantı: Büyük Yatırımcılar Bir Arada
Bu yıl, Bill Gates, Jeff Bezos, Masayoshi Son ve Suudi Prens El Velid bin Talal gibi dünyanın en zengin isimleri, Londra’da karbon yakalama teknolojilerine yatırım yapmak için bir araya geldi. Breakthrough Energy Ventures adıyla bir araya gelen grup, atmosferden karbonu çekmeyi hedefleyen dört şirkete büyük yatırımlar yapıyor.
6 Yılda 5 Milyar Dolar Yatırım
Karbon yakalama projeleri, birkaç yıl öncesine kadar neredeyse hiç finansman bulamazken, 2018’den bu yana 5 milyar dolar yatırım aldı. Bu teknolojinin en büyük destekçileri arasında Silikon Vadisi’nin risk sermayedarları, Wall Street yatırımcıları ve büyük şirketler yer alıyor. Deep Sky CEO’su Damien Steel, bu sektörü “20 yıldır gördüğüm en büyük fırsat” olarak tanımlıyor.
Yatırım bankası Jefferies’e göre, bu pazarın 2050 yılına kadar 1,2 trilyon dolar değerinde olması bekleniyor. Ancak bu büyük potansiyele rağmen teknoloji henüz yeterli ölçeğe ulaşabilmiş değil.
Karbon Yakalama Teknolojisi Nerede Duruyor?
Bugün, İzlanda ve Kaliforniya gibi bölgelerde aktif olan karbon yakalama tesisleri, yıllık sera gazı emisyonlarının yalnızca küçük bir kısmını ortadan kaldırabiliyor. McKinsey’nin raporuna göre, bu teknoloji kısa vadede küresel sıcaklıklar üzerinde anlamlı bir etki yaratamayacak.
Birleşmiş Milletler’in geçen yılki raporu, bu projelerin ölçeklenebilirliğini sorgularken, çevresel ve sosyal riskler doğurabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Eleştiriler: Karbon Yakalama Gerçekten Faydalı mı?
Karbon yakalama projeleri, bazı uzmanlar tarafından fosil yakıt kullanımını artıracağı ve iklim krizini çözmekten çok geciktireceği gerekçesiyle eleştiriliyor. Stanford Üniversitesi Profesörü Mark Z. Jacobson, bu teknolojinin “iklime zerre kadar faydası olmadığını” savunuyor.
Ancak diğer tarafta, yatırımcılar ve hükümetler bu teknolojinin geleceğine inanıyor. ABD, karbon yakalama projelerini desteklemek için vergi indirimlerini artırdı ve dört gösteri projesine 3,5 milyar dolar ayırdı.
Piyasa Hala Zorluklarla Karşı Karşıya
Karbon yakalama teknolojisinin en büyük engellerinden biri maliyet. Bugün, ton başına karbon yakalama maliyeti 1000 dolara kadar çıkabiliyor. Uzmanlar, bu teknolojinin yaygınlaşabilmesi için maliyetlerin 100 dolar seviyesine düşmesi gerektiğini belirtiyor.
Yine de yatırımcılar, bu sektörde öncü olmanın uzun vadede büyük kazançlar getireceğine inanıyor. Birleşmiş Milletler’e göre, küresel sıcaklıkları azaltmak için karbon yakalama teknolojilerinin bir gün zorunlu hale geleceği düşünülüyor.
Yeni Bir Dönemin Başlangıcı
Karbon yakalama, bugün henüz tam anlamıyla ölçeklenebilir bir çözüm olmasa da, geleceğin en büyük çevre teknolojilerinden biri olarak görülüyor. Gerek çevre gerekse ekonomi üzerindeki potansiyel etkileriyle, bu endüstri şimdiden dünyanın dikkatini çekmiş durumda.
