Esad Rejiminin Çöküşü: İran’ın Ortadoğu’daki Stratejik Kayıpları
The New York Times, Suriye’de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından İran’ın Ortadoğu’daki stratejik gücünün önemli ölçüde zayıfladığını yazdı. “Direniş Ekseni” olarak adlandırılan ittifakın temel taşlarından biri olan Suriye’nin kaybedilmesi, İran’ın bölgedeki nüfuzuna ciddi bir darbe olarak değerlendiriliyor.
Esad Rejiminin Çöküşü ve İran’ın Rolü
İran, 13 yıl süren iç savaş boyunca Esad rejimini ayakta tutmak için milyarlarca dolar harcadı ve askeri destek sağladı. Ancak isyancı grupların ani bir harekatla rejimi devirmesi, İran’ın bu çabalarını boşa çıkardı.
- Esad rejimi, İran’ın Lübnan’daki Hizbullah’a silah ve malzeme sevkiyatını sağlayan kara koridoru açısından hayati öneme sahipti.
- Yeni yönetimin Hizbullah ile işbirliği yapmaması halinde, bu bağlantının kopması bekleniyor.
ABD’nin eski Suriye Büyükelçisi Robert Ford, bu durumu “İran’ın en büyük stratejik kaybı” olarak nitelendirdi.
Hizbullah’ın Zayıflaması ve İran’ın Yeni Mücadeleleri
İran’ın Ortadoğu’da desteklediği gruplar arasında yer alan Hizbullah, İsrail ile süren çatışmalar nedeniyle ciddi şekilde güç kaybetti. Esad rejiminin çöküşü, Hizbullah’ın İran ile bağlantısını da tehdit ediyor.
- İran Devrim Muhafızları’nın, Esad rejiminin devrilmesi sonrası Suriye’den ayrılmaya başladığı bildirildi.
- İsrail, Suriye’ye düzenlediği hava saldırılarıyla İran ve Hizbullah güçlerini hedef aldı.
Analistlerin Yorumu
İran’ın güçlü bir ittifak oluşturma stratejisi, Esad rejiminin çöküşüyle zayıflamış görünüyor. Ancak uzmanlar, İran’ın bu durumu yenmek için uzun vadeli planlar yapabileceğini ifade ediyor.
Siyaset bilimci Hassan Ahmadian, İran’ın bölgede asimetrik bir mücadele verdiğini belirterek şu yorumu yaptı:
“İran, nükleer silahlara sahip olmadığı ve ABD desteğinden yoksun olduğu için benzer düşünen gruplarla ittifak kurmayı tercih ediyor.”
Gelecekte Ne Bekleniyor?
Uzmanlar, İran’ın tamamen geri çekilmeyeceğini ancak bölgedeki etkisini yeniden inşa etmesinin yıllar alacağını öngörüyor. ABD’nin eski büyükelçisi Ryan Crocker, şu uyarıda bulundu:
“İran ve Hizbullah yenilmiş görünüyor olabilir, ancak bu durum onların tamamen oyun dışı olduğu anlamına gelmiyor.”
