Suudi Arabistan’dan Plastik Kirliliği Anlaşmasına Engel
New York Times’ın haberine göre, Suudi Arabistan, Birleşmiş Milletler’in plastik kirliliğine karşı yürüttüğü küresel anlaşma görüşmelerini yavaşlatma çabasıyla gündemde. Dünyanın en büyük petrol ihracatçısı olan Suudi Arabistan, plastik üretiminde kullanılan ham madde olan petrolün en büyük sağlayıcılarından biri konumunda. Bu durum, ülkenin küresel plastik üretimini azaltmayı hedefleyen girişimlere karşı direnişini artırıyor.
Küresel Görüşmelerin Kritik Noktası
Busan, Güney Kore’de gerçekleşen müzakerelerde, 170 ülkenin delegeleri plastik kirliliğiyle mücadele için bir taslak hazırlamak üzere toplandı. Ancak, Suudi Arabistan ve müttefik ülkeler, plastik üretiminin sınırlandırılmasına yönelik düzenlemelere karşı çıktı. Özellikle, plastiklerde kullanılan sağlığa zararlı kimyasalların listelenmesi ve kullanımdan çıkarılması önerisi Suudi delegeler tarafından reddedildi.
Görüşmelere katılan bir delege, Suudi Arabistan’ın kapalı müzakerelerde anlaşma metnindeki bazı maddelerin tamamen çıkarılmasını talep ettiğini aktardı. Bu taleplerin, özellikle anlaşmanın finansal yükümlülüklerini kimin üstleneceği konusundaki bölümleri hedef aldığı bildirildi.
Suudi Delegasyonunun Stratejisi
Görüşmelere katılan gözlemciler, Suudi delegelerin sık sık prosedürel itirazlarda bulunarak süreci yavaşlattığını belirtti. Örneğin, Brezilyalı bir delegenin öğle yemeği sırasında gayri resmi müzakereler yapma önerisi, Suudi delegeler tarafından yetki eksikliği gerekçesiyle reddedildi.
Suudi Arabistan delegesi Abdulrahman Al Gwaiz, “Anlaşmanın kapsamlı ve dayanıklı olması için yeterli zaman ayrılmalı,” diyerek, hızlandırılmış bir sürecin kapsayıcılığı tehlikeye atacağını savundu.
Ekonomik Çıkarlar ve Plastik Üretimi
Suudi Arabistan’ın plastik kirliliğiyle ilgili küresel düzenlemelere karşı çıkışı, ülkenin petrol endüstrisine dayalı ekonomik stratejileriyle doğrudan bağlantılı. Elektrikli araçların yükselişi ve petrol talebindeki azalma beklentisi, plastik üretimini petrol ihraç eden ülkeler için daha kritik bir sektör haline getiriyor. Suudi Arabistan’ın 2030 Vizyonu kapsamında petrokimya sektörüne yaptığı yatırımlar, bu direnişin ardındaki ekonomik nedenleri gözler önüne seriyor.
Suudi Arabistan’ın ulusal petrol şirketi Aramco’nun yıllık raporunda, plastiklere yönelik kısıtlayıcı düzenlemelerin potansiyel iş riskleri arasında sayılması dikkat çekiyor.
Plastik Üretimini Azaltmaya Kararlı Ülkeler
Petrol üreticilerinin muhalefetine rağmen, geniş bir uluslararası koalisyon plastik üretimini azaltmak için çalışmalarını sürdürüyor. 100’den fazla ülke, plastik polimerlerin üretimini sınırlamayı hedefleyen küresel bir girişime destek verdi. Bu ülkeler, plastiklerin tüm yaşam döngüsünü kapsayan bir anlaşmanın hayata geçirilmesi gerektiğini savunuyor.
Müzakerelere başkanlık eden Ekvadorlu Luis Vayas Valdivieso, müzakerelerdeki çıkmazı aşmak amacıyla iki seçenek sunan yeni bir metin önerdi: plastik üretimini azaltmaya yönelik küresel bir hedef veya üretim kısıtlamalarını içermeyen bir anlaşma.
Busan’daki müzakereler, görüşmelerin son aşamasına yaklaşırken çeşitli senaryoları gündeme getirdi. Anlaşmanın ertelenmesi, BM forumu dışında yapılması veya zayıf bir uzlaşma sağlanması ihtimalleri tartışılıyor. Ancak, fosil yakıt çıkarma kapasitelerini korumaya çalışan ülkelerin stratejileri, plastik kirliliğiyle mücadele çabalarının önündeki en büyük engel olmaya devam ediyor.
