Sanayide Yurt Dışı Yatırımları Artışta: Türk Şirketlerinin Küresel Atılımı

Son yıllarda Türk şirketleri, küreselleşme stratejileri doğrultusunda yurt dışı yatırımlarına hız kazandırdı. Özellikle stratejik pazarlara yönelen bu yatırımlar, artan iç piyasa maliyetleriyle daha cazip hale gelirken, firmalar yeni pazarlara açılarak rekabet güçlerini artırmayı hedefliyor.

Sanayide Küreselleşme Rüzgarı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, 2023 yılında Türk firmalarının yurt dışındaki doğrudan yatırımları yüzde 16,3 artarak 5,7 milyar dolara ulaştı. Avrupa ülkeleri bu yatırımlarda ön planda yer alırken, Hollanda ve ABD sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 23,3 oranıyla en çok yatırım yapılan ülkeler oldu.

Ticaret Bakanlığı’nın Yurt Dışı Yatırım Anketi-2024 raporuna göre, Türk şirketlerinin yurt dışındaki toplam sermaye pozisyonu 57,9 milyar dolara ulaştı. Bu yatırımlarda Avrupa Birliği ülkeleri yüzde 38,6 ile ilk sırada yer alıyor.

Stratejik Bölgelerde Büyük Hamleler

Türk şirketleri, Mısır, Cezayir, Polonya ve Hindistan gibi stratejik bölgelerdeki yatırımlarıyla sektörel çeşitlilik sağlıyor. Öne çıkan örnekler arasında:

• Beko, Mısır’da 46’ncı fabrikasını açarak üretim ağına yeni bir halka ekledi.
• Eroğlu Holding, Mısır’da 40 milyon dolarlık bir fabrika yatırımı yaparak 2.750 kişilik istihdam hedefliyor.
• Tosyalı Holding, Afrika’daki varlığını güçlendirmek için Senegal’de 200 milyon dolarlık çelik ve haddehane tesisi inşa ediyor.
• ASKO Holding, Kanada merkezli traktör üreticisi Buhler’i satın alarak Amerika pazarında dikkat çeken bir hamle yaptı.

Sektörlere Göre Dağılım: Tekstilden Çeliğe

Küresel ekonomideki dönüşümler, Türk şirketlerinin yatırım alanlarını çeşitlendirmesine neden oluyor. Özellikle tekstil, gıda, enerji, lojistik ve demir-çelik gibi sektörlerde yurt dışı yatırımlar artıyor. Mısır, ABD ve Avrupa, bu sektörlerin ana odak noktası olmaya devam ediyor.

Tekstil ve Hazır Giyim

Akdeniz Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (AHKİB) Başkanı Gürkan Tekin, Mısır’daki yatırım avantajlarını şu sözlerle değerlendirdi:

“ABD’ye sıfır gümrükle ihracat yapabilmek büyük bir avantaj. Mısır’a yaptığımız yatırımla kapasitemizi artırdık. Bu adımı atmasaydık küçülmek zorunda kalırdık.”

Demir-Çelik ve Enerji

Tosyalı Holding, Afrika ve Avrupa’da yeni tesisler kurarak büyümeye devam ediyor. Şirket, Senegal’de yapacağı 200 milyon dolarlık yatırımla dikkat çekerken, diğer kıtalardaki satın almalarla global ağı genişletmeyi planlıyor.

Yatırım Stratejilerinde Yeni Dönem

Türkiye’den yurt dışına yapılan yatırımların artışında birkaç temel faktör öne çıkıyor:

1. Maliyet Avantajları: Mısır gibi ülkelerde düşük iş gücü maliyetleri yatırımcıları çekiyor.
2. Pazar Çeşitlendirme: ABD ve Avrupa gibi pazarlarda üretim yaparak yerel tüketiciye daha hızlı ulaşmak mümkün oluyor.
3. Teşvikler ve Vergi Avantajları: Özellikle Mısır ve Kuzey Afrika ülkeleri, Türk yatırımcılar için cazip teşvikler sunuyor.

Küresel Pazarın Geleceği

PwC’nin araştırmasına göre, önümüzdeki üç yıl içerisinde ABD, Almanya ve Çin gibi ülkeler Türk yatırımcıların radarında olacak. Afrika ve Asya’da büyüyen ekonomiler ise yeni fırsatlar sunmaya devam ediyor.