Avrupa Basını X’e Sırtını Döndü: Medya Kuruluşlarından Sert Tepki
Avrupa’daki medya kuruluşları, basın özgürlüğü savunucuları ve gazeteciler, Elon Musk’ın sahibi olduğu sosyal medya platformu X‘e karşı ciddi bir tepki dalgası başlattı. Dezenformasyonun yayılması, nefret söylemleri ve içerik telif haklarının ihlali gibi gerekçelerle birçok medya kuruluşu X ile bağlarını koparıyor. Bu tepkiler, medya devlerinden The Guardian ve La Vanguardia gibi önemli isimlerin platformdan çekilme kararlarıyla daha da güçlendi.
Sınır Tanımayan Gazeteciler’den X’e Dava
Basın özgürlüğünü savunan uluslararası örgüt Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF), dezenformasyonun yayılmasına izin verdiği gerekçesiyle X’i Fransız mahkemesine taşıdı. RSF, özellikle BBC’ye ait olduğu iddia edilen bir videonun platformda kaldırılmamasını eleştiriyor. Söz konusu video, Ukrayna ordusu mensuplarının Nazi inançlarına sahip olduğunu iddia eden bir içerik barındırıyordu ve RSF tarafından yapılan 10 ayrı şikayete rağmen platformda kalmaya devam etti. RSF’nin Savunuculuk Direktörü Antoine Bernard, X’in bu tutumunu şu sözlerle eleştirdi:
“X’in yanlış ve aldatıcı olduğunu bildiği içeriği kaldırmayı reddetmesi, dezenformasyonun yayılmasında platformu suç ortağı haline getiriyor.”
The Guardian ve La Vanguardia’nın Platformdan Çekilme Kararı
İngiltere’nin önde gelen gazetelerinden The Guardian, çarşamba günü yaptığı açıklamada, X’teki “aşırı sağcı komplo teorileri, ırkçılık ve rahatsız edici içerikler” nedeniyle platformdan çekildiğini duyurdu. Gazete, artık içeriklerini X üzerinden paylaşmayacağını açıkladı. Aynı şekilde, İspanyol gazetesi La Vanguardia da platformun komplo teorileri ve yanlış bilgilendirme için bir araç haline geldiği gerekçesiyle X’ten çekildiğini belirtti.
Fransız yayıncılar ise X’in, telif haklarıyla korunan içerikleri kullanması nedeniyle ödemesi gereken bedellerle ilgili müzakerelere başlamadığı gerekçesiyle hukuki adımlar atmaya devam ediyor.
Avrupa’nın X’e Tepkisinin Sebepleri
Avrupa’nın X’e yönelik eleştirilerinin temelinde birkaç önemli neden bulunuyor:
- Dezenformasyon ve Yanlış Bilgilendirme: RSF ve diğer medya kuruluşları, platformun dezenformasyonun yayılmasını engellemek yerine buna göz yumduğunu iddia ediyor.
- Nefret Söylemleri ve Aşırı Sağcı İçerikler: Elon Musk’ın platforma getirdiği serbestlik politikası, nefret söylemlerinin ve komplo teorilerinin artmasına zemin hazırlıyor.
- Telif Haklarının İhlali: Avrupa Birliği’nin telif hakkı kurallarına göre, medya kuruluşları içeriklerinin kullanımı için ücret talep edebiliyor. Ancak X, bu konuda adım atmamakla suçlanıyor.
Özellikle Fransa’da, Le Monde, Le Figaro ve Le Parisien gibi önemli medya kuruluşları X’e karşı hukuki mücadelelerini artırıyor. Mayıs ayında bir Fransız mahkemesi, X’in medya kuruluşlarının içeriklerinden elde ettiği geliri açıklamasını zorunlu kılan bir karar verdi. Ancak şirketin bu karara uymadığı belirtiliyor.
Hassas Bir Dönemde Gelen Hamleler
Bu gelişmeler, Avrupa ve ABD arasındaki siyasi dengeler açısından da kritik bir döneme denk geliyor. Donald Trump’ın yeniden seçim kampanyası, Musk’ın platformuyla olan yakın bağlarını yeniden gündeme taşıdı. Avrupa Birliği, X’i özellikle Dijital Hizmetler Yasası (DSA) kapsamında mercek altına aldı. Musk’ın platformu, zararlı içeriklerin yayılması ve içerik denetleme çabalarının azaltılması nedeniyle ilk kez bu kapsamda bir dava ile karşı karşıya.
Medya Trafiği ve Telif Hakları Meselesi
Avrupa basınının X’e tepkisinin ardında, sosyal medya platformlarının medya içeriklerinden elde ettiği trafik üzerinden gelir sağlamasına rağmen bu gelirlerin medya kuruluşlarına adil bir şekilde yansıtılmaması yatıyor. Fransız yayıncılar, X’in telif haklarına uygun davranmadığını ve bu nedenle yasal yükümlülüklerini yerine getirmediğini savunarak yeni davalar açmaya hazırlanıyor.