Emlak Krallığından Beyaz Saray’a: Donald Trump’ın İkinci Zaferi
ABD başkanlık seçimlerinde Donald Trump, resmi olmayan sonuçlara göre yarışı kazandı ve ikinci kez Beyaz Saray’a çıkmaya hazırlanıyor. 78 yaşındaki Trump, başkanlık zaferini 26 eyaletteki başarısıyla elde ederken, rakibi Kamala Harris’i mağlup etti. Trump, 2025 Ocak ayında ülkenin 47. başkanı olarak göreve başlayacak.
Ticaret Dünyasından Siyasete: Trump’ın Yükselişi
Trump, 14 Haziran 1946’da New York’ta dünyaya geldi. Babası Fred Trump’ın emlak imparatorluğunda yetişen Donald, genç yaşlarda askeri akademide eğitim aldı ve Pensilvanya Üniversitesi’nde işletme okudu. 1971’de aile şirketini devralan Trump, hızlı bir şekilde ticari imparatorluğunu genişletti. Aynı dönemde, medya ve eğlence dünyasında da isminden söz ettirerek hazırlayıp sunduğu Çırak adlı televizyon programıyla dünya çapında tanındı.
İlk olarak 2000 yılında Reform Partisi’nden başkanlık adaylığına hazırlanan Trump, siyasette kalıcı bir varlık göstermese de 2016 yılında yeniden sahneye çıkarak Cumhuriyetçi Parti’nin adayı oldu. Seçimi Hillary Clinton karşısında kazanan Trump, böylece ABD’nin 45. başkanı olarak göreve başladı.
Tartışmalı Başkanlık Dönemi
Trump’ın başkanlığı döneminde aldığı kararlar, ülke içinde ve dışında pek çok eleştiriye konu oldu. ABD Gizli Servisi’nin koruma hizmetini reddeden ve sosyal medya aracılığıyla doğrudan duyurular yapan Trump, FBI, CIA ve Pentagon gibi kurumlarla sık sık çatıştı. Bu kararları, başkanlık tarzına alışık olmayan Washington çevrelerinde şaşkınlıkla karşılandı.
Dış Politikada Sarsıcı Adımlar
Trump, uluslararası arenada Çin, Avrupa Birliği ve bazı Müslüman ülkelerle ilişkileri gerdi. Özellikle ABD’nin İsrail büyükelçiliğini Kudüs’e taşıması ve Müslüman ülke vatandaşlarına giriş kısıtlamaları getirmesi büyük tepki topladı. Ayrıca, İran ile nükleer anlaşmadan çekilmesi, Paris İklim Antlaşması’ndan ayrılması ve Trans Pasifik Ortaklığı’nı iptali gibi kararlar, dış politika açısından önemli dönüm noktaları oldu. Çin’e yönelik yüksek ithalat vergileri uygulayarak Pekin yönetiminin ABD pazarındaki etkisini kırmaya çalıştı. Öte yandan, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile bir araya gelmesi ve Meksika sınırına duvar örme çabaları da tepkiyle karşılandı.
Trump ve Putin İlişkisi: Eleştirilerin Odağında
2014 yılında MH17 sefer sayılı uçağın düşürülmesi sonrasında Trump, henüz başkan değilken Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in bu olayın arkasında olmadığını söylediğini dile getirdi. 2018’de Finlandiya’nın Helsinki kentinde gerçekleşen toplantıda ise, Amerikan istihbarat raporlarına rağmen Putin’in bu konuda güçlü bir duruş sergilediğini belirtti. Trump’ın bu tavrı, ABD basınında Putin’e fazla taviz vermekle suçlanmasına yol açtı.
2020 başkanlık seçimini kaybettikten sonra bile Trump’ın Putin ile iletişimini sürdürdüğü iddiaları gündeme geldi. Bob Woodward’ın kitabına göre, Trump Covid-19 salgınının yoğun döneminde Putin’e gizlice Covid-19 test kiti gönderdi. Trump, Putin’le iyi ilişkiler kurmanın ABD için akıllıca olduğunu vurgulayarak bu iddiaları yalanladı.
6 Ocak Kongre Baskını ve Yargı Süreci
Başkanlığının son aylarında, 2020 seçimlerinin hileli olduğunu iddia eden Trump, sonuçlara itiraz etti. Bu sürecin zirvesi, destekçilerinin 6 Ocak 2021’de Kongre baskını düzenlemesiyle yaşandı. Bu olay, ABD tarihinde Demokrat ve Cumhuriyetçi seçmenler arasında siyasi kutuplaşmanın derinleşmesine neden oldu. Kongre baskını sonrasında, darbeye teşebbüs suçlamasıyla görevden alınması için yapılan oylamalar yeterli desteği bulamadı.
Trump ayrıca, Georgia eyaletinde seçimlere hile karıştırmakla suçlandığı bir davada mahkemeye çağrıldı ve sabıka fotoğrafı çekilen ilk ABD başkanı oldu. Yetişkin film yıldızına “sus payı” ödemesi ve şirket gelirlerini olduğundan fazla gösterme gibi suçlamalar ise Trump’ın yargı sürecinde öne çıkan diğer davalar arasında yer aldı.
ABD Ekonomisine Yönelik Planları
Ekonomiyi Demokrat Parti yönetiminin kötü idare ettiğini savunan Trump, yeni dönemde enflasyonu düşürme, vergi indirimleri ve tarife uygulamaları ile ABD ekonomisini canlandırmayı hedefliyor. Özellikle Çin mallarına yönelik %60 gümrük vergisi ve diğer ülkelerden ithal edilen ürünlere uygulamayı planladığı %10 ila %20 gümrük vergisi dikkat çekiyor. Sosyal güvenlik yardımları üzerindeki vergileri kaldırmayı, federal kurumlar vergisini %21’den %15’e düşürmeyi ve yurt dışında yaşayan Amerikalılar için vergi indirimleri sağlamayı amaçlıyor.
Kürtaj ve Göçmenlik Politikaları
Trump, kürtaj hakkı konusundaki tavrını değiştirerek, kararın eyaletlere bırakılması gerektiğini savunmaya başladı. Göçmen politikalarında ise, Meksika sınırında güvenlik önlemlerini artırmak ve ülkeye yasa dışı giriş yapan çete üyelerini sınır dışı etmek için yerel kolluk kuvvetlerine daha fazla yetki tanımayı planlıyor.
İklim ve Enerji Politikaları
Trump, Paris İklim Anlaşması’ndan çekilmeyi, fosil yakıt üretimini artırarak ABD’nin enerji bağımsızlığını sağlama hedefini sürdürmeyi planlıyor. Biden yönetiminin “Enflasyonu Düşürme Yasası” kapsamındaki iklim fonlarını iptal edeceğini belirten Trump, yeşil enerji politikalarını “yeşil yeni bir aldatmaca” olarak nitelendiriyor.
Türkiye ile İlişkiler ve Zorluklar
2016-2020 yılları arasındaki ilk başkanlık döneminde, Trump’ın Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ikili ilişkileri güçlü bir seyir izledi. Buna rağmen, ABD bürokrasisi ve Kongre’nin etkisiyle, Türk-Amerikan ilişkilerinde önemli gerilimler yaşandı. Suriye’de YPG/PKK’ye destek gibi meseleler, iki ülke arasında büyük bir anlaşmazlık yarattı. Özellikle Türkiye’nin Rusya’dan aldığı S-400 hava savunma sistemi sonrası, ABD Kongresi Türkiye’yi F-35 programından çıkardı ve CAATSA yaptırımları uygulandı.
Öne Çıkan Sözler ve Tartışmalar
Trump’ın “Amerika’yı Yeniden Harika Yap” sloganıyla yürüttüğü kampanyalar, çoğu Amerikalı için etkileyici bir çağrı olarak görülse de, izlediği politikalar tartışmalı olarak kaldı. Başkanlığı süresince Pentagon, CIA ve Washington bürokrasisi ile çatışmalar yaşadı. Sosyal medyada yaptığı paylaşımlar ve agresif söylemleri, Trump’ı ABD’nin modern tarihinde en çok tartışılan başkanlardan biri haline getirdi.
