İspanya Felaketi Yaşadı: 8 Saatte 1 Yıllık Yağmur Nasıl Yağdı?

İspanya, alışılmadık bir fırtına ile yüzleşti ve Valencia yakınlarında sadece sekiz saatte yıllık yağış miktarı kadar su birikti. Uzmanlar, bu felaketin iklim değişikliği etkisiyle daha sık görülebileceği konusunda uyarıyor. New York Times’a konuşan bilim insanları, küresel ısınmanın bu tür hava olaylarının şiddetini artırdığını belirtti.

Küresel Isınmanın Rolü

İspanya’nın doğusunda gerçekleşen bu sel felaketi, bilim insanlarına göre, insanların gezegeni ısıtmasıyla daha sık karşılaşabileceğimiz bir tehlikeyi simgeliyor. Atmosfere salınan karbondioksit miktarı arttıkça, daha sıcak hava daha fazla nem tutuyor ve bu da sağanak yağışların ihtimalini yükseltiyor. İsviçre’deki ETH Zürih Üniversitesi’nden Andreas Prein, altyapıların bu tür aşırı hava olaylarına karşı hazırlıklı olmadığını vurgulayarak “Aşırı yağışların daha sık ve daha güçlü hale geldiğini biliyoruz,” dedi.

Aşırı Yağışın Nedenleri

Bu hafta İspanya’nın doğusunu vuran yağışların nedeni, jet akımından kopan bir alçak basınç alanıydı. Güney İspanya açıklarında oluşan alçak basınç, Akdeniz üzerinden Valencia ve çevresine nem yüklü sıcak hava taşıyarak yoğun yağışa sebep oldu. Akdeniz’in son aylarda yüksek sıcaklıklar kaydetmesi, bu yoğun yağışları besleyen ana etkenlerden biri olarak görülüyor. Doğu Carolina Üniversitesi’nden Rosana Nieto Ferreira, Akdeniz’in ılık suyunun yağış miktarlarına katkıda bulunduğunu ve daha fazla nem sağladığını belirtti.

İklim Değişikliği ve Alçak Basınçlar

Prein’e göre, bu olaylar nadir görülen büyük dolu ve hortum oluşumlarına da yol açıyor. Bu durumun, alçak basınçlı havanın ne kadar enerji yüklü olduğunu gösterdiğini söyleyen Prein, “Bu tam da iklim değişikliğinden bekleyeceğimiz türden bir şey,” dedi. Araştırmacılar, iklim değişikliğinin aşırı hava olaylarının sıklığını artırdığını ve bu tür felaketlerin daha sık yaşanacağını belirtiyor.

Önceki Araştırmalar Ne Diyor?

2021 yılında yapılan bir çalışmada, Nieto Ferreira ve ekibi, iklim değişikliği nedeniyle alçak basınçlardan kaynaklanan yağmurların İspanya’nın kuzeydoğusunda artabileceğini öngördü. İngiltere’deki bilim insanları da benzer sonuçlara ulaştı. Imperial College London’dan Ben Clarke, küresel ısınma nedeniyle aşırı hava olaylarının şiddetinin arttığını ve iklim değişikliğinin bu olayları desteklediğini ifade etti.

Jet Akımı ve İklim Üzerindeki Etkiler

Araştırmacılar, Arktik bölgenin hızla ısınmasının jet akımını zayıflatabileceğini öne sürüyor. Arktik ve tropik bölgeler arasındaki sıcaklık farkının daralmasıyla birlikte jet akımı yavaşlıyor. Ancak, bilim insanları bunun fırtına ve sıcak hava dalgalarına etkisinin net olmadığını belirtiyor.

İspanya’nın Altyapı Sorunu

Nieto Ferreira, şiddetli yağmurların bölgede yarattığı felaketin altyapı yetersizliği nedeniyle beklendiğini söyledi. “Bu kadar çok suyu tahliye edebilecek altyapıya sahip değiliz” diyen Ferreira, bu suyun çoğunlukla doğrudan okyanusa aktığını belirtti. Bölgenin, küresel ısınma nedeniyle daha uzun kurak dönemlerle karşılaştığı düşünüldüğünde, bu suyun doğru şekilde kullanılabilmesi için altyapı yatırımlarının aciliyet kazandığı vurgulandı.