Valencia’yı Vuran DANA Felaketi Küresel Isınmanın Yeni Yüzü mü?
Valencia’da yaşanan şiddetli sel felaketinde 140’tan fazla kişi yaşamını yitirdi ve bu durum, İspanya’nın 1987’den beri karşılaştığı en büyük sel olarak kaydedildi. Felaketin kaynağı ise DANA olarak bilinen özel bir hava fenomenine bağlanıyor. DANA (Depresión Aislada en Niveles Altos), üst atmosferdeki soğuk hava ile Akdeniz kaynaklı sıcak ve nemli havanın aniden çarpışmasıyla oluşan ve ani yağış patlamalarına yol açan aşırı dengesiz bir hava sistemidir.
Etkileyici Yağış Miktarları
Özellikle Valencia’nın bazı bölgelerine bir yılda düşen yağmur miktarına eşit yağışın bir saat içinde yağması sonucu, Utiel ve Chiva gibi bölgelerde bir metrekareye 300 litreden fazla yağış düştü. Meteorologlar, DANA fenomeninin küresel ısınmayla tetiklenen atmosferik etkilerle daha sık görülmeye başladığını belirtiyor.
İklim Değişikliği Yağış Miktarını Nasıl Artırıyor?
BBC Çevre Muhabiri Matt McGrath’e konuşan Imperial College London’dan iklim bilimci Dr. Friederike Otto, yoğun yağışların küresel ısınma tarafından güçlendirildiğini belirterek fosil yakıtların yarattığı her derece sıcaklık artışının atmosferde %7 oranında daha fazla nem tutulumuna yol açtığını vurguluyor. Leeds Üniversitesi’nden Prof. Mark Smith, daha sıcak yazların toprağı kurutarak suyu emme kapasitesini azalttığını ve bu tür felaketleri daha olası hale getirdiğini belirtti.
Erken Uyarı Zor Ama Kritik
DANA gibi hava olaylarının önceden tahmin edilmesi zor ve İspanya’daki gibi yoğun gök gürültülü fırtınaların yolunu kestirmek ise genellikle mümkün değil. Oxford Üniversitesi’nden Dr. Linda Speight, bu tür olaylar için önceden uyarı yapmanın hayati olduğunu belirterek, bu tür fırtınalarda tam yer tahminin genellikle çok zor olduğunu ifade ediyor.
Modern Altyapı İklimle Uyumlu Değil
İspanya’daki felaket, modern altyapının iklim değişikliğiyle birlikte ortaya çıkan aşırı hava olaylarına karşı dayanıklılığını sorgulattı. Yollar, köprüler ve caddeler, eski iklim şartlarına göre tasarlandığı için günümüzdeki yoğun sel baskılarına karşı koymakta zorlanıyor.
