HIV Vakaları Gençler ve Kadınlar Arasında Artıyor: Uzmanlar Uyarıyor
Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) HIV Çalışma Grubu’ndan Uzm. Dr. Okan Derin tarafından gerçekleştirilen ve uluslararası tıp dergisi Medicina‘da yayınlanan araştırmaya göre, Türkiye’de HIV enfeksiyonu özellikle genç nüfus ve kadınlar arasında hızlı bir artış gösteriyor. Araştırma, küresel ölçekte yeni HIV vakalarının azaldığı bir dönemde Türkiye’deki yükselişin endişe verici olduğuna işaret ediyor.
Dünya Genelinde HIV Vaka Sayısında Azalma, Türkiye’de Tersine Artış
Dr. Derin’in çalışmasına göre, HIV vakalarında dünya genelinde bir düşüş yaşanırken, Türkiye’nin de dahil olduğu Doğu Avrupa, Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Güney Amerika bölgelerinde yeni vakalarda artış gözlemleniyor. Dr. Derin, özellikle Türkiye’de 15-24 yaş arası gençler ve 40 yaş üzeri kadınlar arasında HIV vakalarının hızla arttığını belirtiyor.
Sosyal Medya Üzerinden Buluşmalar, Risk Grubunu Büyütüyor
Dr. Derin’in çalışmasında dikkat çeken bir diğer nokta ise sosyal medya aracılığıyla buluşan ve para karşılığı ilişkiye giren kişilerin HIV açısından yüksek risk grubunda yer alması. Bu kişilerin düzenli sağlık taramalarından geçmemesi, HIV’in yayılma riskini artıran faktörler arasında gösteriliyor. Özellikle kayıt dışı olarak bu tür ilişkilerde bulunan bireylerin sayısının, yasal olarak kayıtlı olanların 10 katına ulaştığına vurgu yapılıyor.
HIV Vakalarında Kadınlar Arasında Artış
Dr. Derin’in çalışmasına göre, HIV enfeksiyonu vakalarında uzun yıllardır erkekler önde yer alsa da, son yıllarda özellikle 40 yaş üzeri kadınlar arasında vakalar belirgin bir artış göstermiş durumda. Kadınlar arasındaki HIV oranlarının 2008 yılından itibaren yükselmeye başladığını belirten Dr. Derin, bu durumun menopoz sonrası korunma yöntemlerine olan ilginin azalmasıyla ilişkili olabileceğini kaydetti.
Dr. Derin, menopoz sonrası kadınların, cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korunmayı daha az önemsemeleri nedeniyle bu grupta HIV vakalarının artış gösterdiğine dikkat çekiyor. Ayrıca, gençler arasında cinsel sağlık eğitimi eksikliğinin de HIV vakalarının artmasında önemli bir faktör olduğunu belirtti.
Eğitim Eksikliği HIV Artışını Körüklüyor
Araştırmaya göre, Türkiye’de genç yaş grubundaki HIV vakalarının artmasında en önemli etkenlerden biri üreme sağlığı ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda yeterli eğitim verilmemesi. Dr. Derin, özellikle lise ve üniversitelerde bu tür eğitimlerin geri getirilmesi gerektiğini savunuyor. Gençlerin cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda bilgi eksikliği yaşadığı ve bu eksikliğin HIV vakalarının artmasında önemli bir rol oynadığı belirtiliyor.
Kayıtsız Bireyler Risk Yaratıyor
Dr. Derin, Türkiye’de HIV taşıyan bireylerin düzenli sağlık taramalarına erişimlerinin sınırlı olduğunu ve bu durumun bulaştırıcılığı artırdığını belirtti. Özellikle para karşılığı cinsel ilişki yaşayan bireylerin büyük bir kısmının kayıt dışı olduğunu ve düzenli sağlık kontrollerine gitmediğini kaydeden Dr. Derin, bu kişilerin HIV’in yayılmasında ciddi bir risk oluşturduğunu vurguladı.
Anonim Test Merkezlerinin Artması Gerekiyor
Dr. Derin, HIV tedavisinde erken teşhisin bulaşıcılığı önlemede büyük bir rol oynadığını ve anonim test merkezlerinin sayısının artırılması gerektiğini belirtti. Türkiye’de anonim test merkezlerinin bazı belediyeler tarafından sağlandığını ve bu merkezlerde kişilerin adlarını vermeden test yaptırabildiklerini ifade etti. Bu merkezlerin HIV ile mücadelede önemli bir rol oynadığını söyleyen Dr. Derin, erken teşhis sayesinde HIV bulaştırıcılığının önüne geçilebildiğini ve hastaların ücretsiz tedaviye erişebildiğini vurguladı.
HIV Kronik Bir Hastalık Haline Geldi
Dr. Derin, HIV’in günümüzde kontrol altına alınabilen kronik bir hastalık haline geldiğini ve HIV taşıyan bireylerin tedavi sayesinde uzun ve sağlıklı bir yaşam sürdürebildiklerini belirtti. Tedavi edilen bireylerde virüsün kanda saptanamaz hale geldiğini ve böylece cinsel yolla bulaşma riskinin ortadan kalktığını ifade eden Dr. Derin, HIV’in artık erken teşhis ve tedaviyle tamamen kontrol altına alınabildiğini söyledi.
