İsrail’in Canlı Kalkan Skandalı: NYT Araştırması Detaylarıyla Ortaya Çıkardı
New York Times (NYT) tarafından yapılan kapsamlı bir araştırma, İsrail ordusunun, Filistinli tutukluları hayati tehlike içeren keşif görevlerinde zorla kullandığını ortaya koydu. Hem İsrail yasalarına hem de uluslararası hukuka aykırı olan bu uygulamanın, Gazze‘de farklı bölgelerde gerçekleştirildiği ve geniş bir boyuta sahip olduğu belirtildi. Tutuklular, genellikle Hamas tünellerini keşfetmek, patlayıcıları aramak veya tehlikeli askeri görevlerde öncü olarak kullanıldı.
Canlı Kalkan Olarak Kullanılan Filistinliler
NYT’nin araştırması, İsrail ordusunun, Hamas’ın kurduğu bubi tuzakları ve tünellerin bulunduğu yerleri keşfetmek için Filistinlileri önden gönderdiğini gösteriyor. Araştırmaya göre, bu uygulama savaşın başladığı Ekim 2023‘ten bu yana yaygınlaştı. İsrail askerleri, tutukladıkları Filistinlilere riskli görevlerde bulunmalarını emrederek, onları ölüm tehlikesiyle yüz yüze bıraktı. Bu operasyonlarda İsrail askerleri, kendilerini korumak için Filistinli tutukluları canlı kalkan olarak kullanarak, savaş alanında hayatta kalma şanslarını artırmaya çalıştı.
Örnek Olay: Muhammed Shubeir
Araştırmada, Gazze’nin güneyindeki Han Yunus kasabasından 17 yaşındaki Muhammed Shubeir‘in başından geçen olaylar dikkat çekiyor. Shubeir, ailesiyle birlikte saklandıkları evde İsrail askerleri tarafından yakalanıp gözaltına alınmış ve yaklaşık 10 gün boyunca hiçbir suçlama yöneltilmeden tutulmuştu. Bu süreçte askerler, Shubeir’i patlayıcılarla donatılmış bir binada keşif yapmaya zorladı. Ellerinin bağlı olduğunu belirten Shubeir, askerlerin onu önden göndererek Hamas tarafından yerleştirilen bubi tuzaklarını aramasını istediğini ve kendisini bir köpek gibi öne sürdüklerini söyledi. Shubeir, hayatının en zor anlarını yaşadığını ve bu görev sırasında her an ölebileceğini düşündüğünü ifade etti.
İsrailli Askerler Uygulamayı Doğruladı
NYT’nin görüştüğü yedi İsrailli asker, bu uygulamanın rutin, organize ve yaygın bir şekilde gerçekleştirildiğini doğruladı. Askerlerin birçoğu, Filistinli tutukluların, İsrail istihbarat teşkilatları tarafından yönlendirildiğini ve bu görevlerin üst düzey komutanlar tarafından bilindiğini söyledi. Ayrıca, askerler tutukluların binalarda ve tünellerde nasıl kullanıldıklarını ayrıntılı şekilde açıkladı. Askerler, bu tür operasyonların, insan haklarına aykırı olduğunu kabul edenler olsa da, üstlerinin talimatları doğrultusunda bu uygulamaların yapıldığını belirtti.
Tümgeneral Hayman’dan Doğrulama
Eski İsrail askeri istihbarat şefi Tümgeneral Tamir Hayman, bu uygulamanın bir versiyonunun kullanıldığını doğruladı. Hayman, bazı Filistinli tutukluların tünellere girmeye zorlandığını belirtirken, bazı tutukluların da askerlerin gözüne girmek için gönüllü olarak hareket ettiğini iddia etti. Ancak bu iddialara karşılık, NYT’nin bulgularına göre, tutukluların çoğu zorla bu görevleri yerine getirmişti.
Filistinli Tutukluların Yaşadıkları
Shubeir’in yanı sıra, Filistinli tutuklular, İsrail askerleri tarafından riskli keşif görevlerine gönderildiklerini ve bu süreçte ciddi tehlikelerle karşı karşıya kaldıklarını aktardı. Tutuklular, Hamas tünellerini aramak, patlayıcı tuzaklarla dolu binalara girmek ve askerler için güvenli geçiş yollarını keşfetmek gibi zor görevlerde kullanıldı. Bu uygulama, İsrail Yüksek Mahkemesi tarafından 2005 yılında yasaklanan “komşu prosedürü” uygulamasıyla da benzerlik taşıyor. Bu prosedürde, Filistinli sivillerin, militanların evlerine yaklaşarak onları teslim olmaya ikna etmeleri için kullanılması yasaklanmıştı.
Uluslararası Hukuk ve İsrail’in Savunması
Uluslararası hukuk, sivillerin veya savaş esirlerinin saldırılara karşı canlı kalkan olarak kullanılmasını yasaklıyor. Ancak, NYT’nin bulguları, İsrail ordusunun Gazze’deki tutukluları bu amaçla kullanarak uluslararası hukuku ihlal ettiğini ortaya koyuyor. İsrail ordusu ise bu tür operasyonların yasak olduğunu belirtiyor ve NYT’nin ortaya koyduğu iddiaların yetkililer tarafından inceleneceğini söylüyor.
İngiltere’deki Bristol Üniversitesi profesörlerinden Lawrence Hill-Cawthorne, bu tür uygulamaların yasadışı olduğunu vurgulayarak, savaş sırasında yakalanan bireylerin, ister sivil ister savaşçı olsun, askeri operasyonlara zorlanamayacağını belirtti.
Askerlerin Tepkileri ve Rahatsızlık
NYT’nin araştırmasına göre, bazı İsrail askerleri, bu tür operasyonların ahlaki açıdan son derece rahatsız edici olduğunu ifade etti. Askerler, bu tür görevlere karşı çıkarak komutanlarına muhalefet ettiklerini ve tutukluların çoğunlukla suçsuz siviller olduğunu söylediler. Ancak bazı düşük rütbeli subaylar, tutukluların terörist olduğunu iddia ederek bu uygulamaları meşru göstermeye çalıştı.
İsrail’in BM Yerleşkesindeki Faaliyetleri
Şubat ayı başında İsrail, Birleşmiş Milletler‘in Gazze’deki bir mülteci kampında yaptığı operasyon sırasında, Hamas tünellerinin bulunduğu yerlerde de Filistinli tutukluları kullanarak keşif görevleri yaptı. Askerler, tutukluları tünellere göndererek içeride ne olduğunu keşfetmelerini istedi. Filistinli tutuklular, hem tünellerin içini keşfetmeye hem de bubi tuzakları ile donatılmış binaları aramaya zorlandı.