Karanlık Filonun Sırrı: Rusya’nın Petrol Ticaretindeki Kedi-Fare Oyunu
New York Times tarafından ortaya çıkarılan karanlık gemi ağı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin‘in Batı yaptırımlarına karşı nasıl bir ekonomi kurduğunu gösteriyor. Özellikle Gabon’da kayıt altına alınan gemiler, Rusya’nın petrol ticaretini Batı’nın erişiminin ötesine taşıyarak bir kedi-fare oyununa dönüştürdü. Putin, Batı’nın yaptırımlarıyla mücadele etmek için gizli sahiplik ağına sahip bu gemiler aracılığıyla, Rus petrolünü dünya pazarına taşımaya devam ediyor.
Kedi-Fare Oyunu: Batı ve Putin
Geçen yıl Rus petrolüyle dolu Jaguar adlı tanker, St. Petersburg limanından Hindistan’a doğru yola çıkarken, Batı yetkilileri bu tür karanlık gemileri ortaya çıkarmak için yoğun çaba sarf ediyordu. Ancak Jaguar, Batı ile de bağlantılarını koruyarak dikkat çekti. Gemi, St Kitts ve Nevis bayrağı taşımasına rağmen, Batılı düzenleyicilerin erişiminden kurtulmayı başardı. Kısa süre sonra bayrağını Gabon‘a değiştirerek Batı’nın yaptırım ağından sıyrıldı.
Rusya’nın Yaptırım-Savar Stratejisi
Putin, Batı’nın uyguladığı petrol fiyat sınırlamasına rağmen, Çin ve Hindistan gibi ülkelere petrol satmaya devam edebildi. Rusya, bu ülkelerdeki alıcılara karanlık filosuyla petrol göndererek, Batı yaptırımlarından etkilenmeden gelir sağlamayı başardı. Jaguar gibi gemiler, Rus petrol ticaretinin izini sürmeyi zorlaştırırken, Moskova’nın petrol ihracatını büyük ölçüde koruduğunu gösteriyor.
Gabon’un Rolü
Rusya’ya ait gemilerin birçoğu, yaptırımlardan kaçmak için kayıtlarını Gabon gibi küçük ülkelere kaydırıyor. Gabon, 2023 yılında yaşanan askeri darbe sonrası, Rusya ile dostane ilişkiler geliştirdi ve Batı yaptırımlarından kaçmanın önemli bir parçası haline geldi. Gabon’daki gemi sicili, hızla büyüyen bir kayıt merkezi oldu ve Rusya’ya yaptırımların uygulanmasını zorlaştırdı.
Gemi Sicilinde Değişiklikler
Windward gibi denizcilik analiz şirketlerine göre, Temmuz 2023’ten bu yana Rusya’ya bağlı 85’ten fazla gemi, kayıtlarını Liberya ve Panama gibi ülkelerden Gabon ve Palau‘ya taşıdı. Bu durum, Putin’in Batı yaptırımlarından kaçmak için nasıl bir strateji izlediğinin önemli bir kanıtı olarak görülüyor.
Batı’nın Mücadelesi
Batılı yetkililer, karanlık filo gemilerini tespit etmek için yoğun çaba sarf ediyor, ancak Putin’in stratejisi bu süreci daha da zorlaştırıyor. ABD ve İngiliz yetkililer, Rusya’ya yaptırım uygulamaya çalışsa da, denizcilik sicillerinin yönetildiği küçük ülkelerle bu süreci kontrol etmek zorlaşıyor.
The New York Times, karanlık filoya ait bazı gemilerin Batı ile bürokratik bağlantılarını koruyarak Rus petrolünü sattığını kanıtlayan belgelere ulaştı. ABD Hazine yetkilileri de bu kayıtları inceledi ve Gabon hükümeti ile yaptırımlar konusunda temaslarda bulundu.