Dinozorları Öldüren Göktaşı Yalnız Değildi
Bilim insanları, 66 milyon yıl önce Dünya’ya çarparak dinozorları yok eden devasa asteroidin yalnız olmadığını doğruladı.
Daha küçük ikinci bir uzay taşı aynı dönemde Batı Afrika kıyılarında denize çarparak büyük bir krater oluşturdu.
Bilim insanlarına göre bu “feci bir olay” olurdu ve en az 800 metre yüksekliğinde bir tsunaminin Atlantik okyanusunu yırtmasına neden olurdu.
Heriot-Watt Üniversitesi’nden Dr. Uisdean Nicholson Nadir kraterini ilk kez 2022 yılında bulmuş, ancak kraterin gerçekte nasıl oluştuğu konusunda bir belirsizlik bulutu oluşmuştu.
Şimdi Dr Nicholson ve meslektaşları 9 km’lik çöküntünün deniz tabanına çarpan bir asteroitten kaynaklandığından eminler.
Bu olayı tam olarak tarihleyemiyorlar ya da Meksika’da 180 km genişliğindeki Chicxulub kraterini bırakan asteroitten önce mi sonra mı geldiğini söyleyemiyorlar.
O göktaşı dinozorların saltanatına son vermişti
Ancak daha küçük olan bu kayanın da dinozorların soyunun tükendiği Kretase döneminin sonunda geldiğini söylüyorlar. Dünya’nın atmosferine çarptığında bir ateş topu oluşturmuş olmalı.
“Asteroidin Glasgow’a çarptığını ve sizin de Edinburgh’da, yaklaşık 50 km uzakta olduğunuzu düşünün. Ateş topu gökyüzündeki Güneş’in yaklaşık 24 katı büyüklüğünde olurdu – Edinburgh’daki ağaçları ve bitkileri ateşe vermeye yeterdi” diyor Dr. Nicholson.
Yaklaşık 7 büyüklüğündeki bir depremin büyüklüğündeki sismik sarsıntıdan önce son derece gürültülü bir hava patlaması meydana gelmiş olmalıdır.
Büyük miktarlarda su muhtemelen deniz tabanını terk etmiş ve daha sonra zeminde benzersiz izler oluşturarak aşağıya doğru akmıştır.
Göktaşlarının neden birbirine yakın zamanlarda Dünya’ya çarptığı bilinmiyor
Bu kadar büyük asteroitlerin güneş sistemimizden çıkıp gezegenimize doğru kısa bir süre içinde birbirlerine çarpmaları alışılmadık bir durumdur.
Ancak araştırmacılar iki göktaşının neden birbirine yakın zamanlarda Dünya’ya çarptığını bilmiyorlar.
Nadir kraterini yaratan asteroidin genişliği 450-500 metre civarındaydı ve bilim insanları Dünya’ya saatte yaklaşık 72,000 km hızla çarptığını düşünüyor.
İnsanoğlunun bu ölçekte bir olaya en çok yaklaştığı olay 1908 yılında Sibirya semalarında 50 metrelik bir asteroidin patladığı Tunguska olayıdır.
Nadir asteroidi, şu anda Dünya’nın yörüngesinde dolanan en tehlikeli nesne olan Bennu’nun büyüklüğündeydi.
Nasa’ya göre bilim insanları Bennu’nun Dünya’ya çarpabileceği en olası tarihin 24 Eylül 2182 olduğunu söylüyor. Ancak bu hala sadece 2,700’de 1’lik bir olasılık.
İnsanlık tarihinde bu büyüklükte bir asteroid çarpması hiç yaşanmadı ve bilim insanları normalde Dünya’daki aşınmış kraterleri ya da diğer gezegenlerdeki kraterlerin görüntülerini incelemek zorunda.
Nadir kraterini daha iyi anlamak için Dr Nicholson ve ekibi TGS adlı bir jeofizik şirketinden alınan yüksek çözünürlüklü 3D verileri analiz etti.
Çoğu krater aşınmıştır ancak bu krater iyi korunmuştur, bu da bilim insanlarının kaya seviyelerine daha fazla bakabilecekleri anlamına gelmektedir.
“İlk kez böyle bir çarpma kraterinin içini görebiliyoruz – bu gerçekten heyecan verici” diyen Dr. Nicholson, dünyada sadece 20 deniz krateri olduğunu ancak hiçbirinin bu kadar detaylı incelenmediğini sözlerine ekledi.
