Küresel Güçler İklim Krizini Unuttu: Paris Anlaşması Geride Kaldı
Savaşlar ve değişen öncelikler, dünya genelinde 2015 Paris İklim Anlaşması‘nın hedeflerinden çok uzak bir noktaya gelinmesine yol açtı. İklim krizi yoksul ülkelerde derinleşirken, küresel güçler bu mücadelede bir araya gelmekte zorlanıyor.
Paris İklim Anlaşması’nın Ardındaki Hedefler
2015 yılında imzalanan Paris İklim Anlaşması, ülkeleri bir araya getirerek iklim değişikliği ile ortak mücadele etme kararı aldırmıştı. Ancak bu anlaşma ile konulan iddialı hedefler bugünlerde çok da gündemde değil. O dönemde ülkeler her birkaç yılda bir iklim hedeflerini artırma sözü vermişlerdi, fakat bu sözlerin ardı gelmedi.
Değişen Jeopolitik Dengeler
Jeopolitik iklim, tıpkı hava durumu gibi hızla değişiyor. 2015’ten bu yana yaşanan üç büyük değişim, küresel işbirliği beklentilerini tamamen ortadan kaldırdı. Çin, küresel temiz enerji tedarik zincirine hakim olurken, ABD başta olmak üzere diğer ülkeler ekonomik ve siyasi gerilimler yaşadı. Ayrıca, zengin ülkeler, yoksul ülkelere fosil yakıtlardan uzaklaşmaları için verdikleri mali desteği sağlayamadılar.
Çin’in Temiz Enerjideki Hakimiyeti
Çin, dünyanın en büyük güneş paneli üreticisi olmasının yanı sıra, rüzgar türbinleri ve elektrikli araç bataryaları konusunda da lider konumda. Ancak bu hızlı ilerleme, ABD ve diğer Batı ülkeleriyle ekonomik gerilimlere neden oldu.
Enerji ve Savaşların Etkisi
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ve diğer savaşlar, küresel iklim işbirliğini olumsuz etkiledi. Dünya genelinde fosil yakıt üreticileri zenginleşirken, enerji güvenliği birçok ülkenin önceliği haline geldi. Bu durum, küresel iklim krizine karşı mücadeleyi geri plana attı.
Faturayı Kim Ödeyecek?
İklim değişikliği ile mücadelede en büyük sorun, kimin ne kadar ödeyeceği üzerine yaşanan anlaşmazlıklar. Zengin ülkeler sera gazı emisyonlarının büyük bölümünden sorumlu olmasına rağmen, bu faturayı tek başlarına ödemeye yanaşmıyorlar. Kayıp ve Zarar Fonu, yoksul ülkelerin iklim felaketlerine karşı korunmasına yardımcı olmayı amaçlıyor, ancak mevcut bütçeler yeterli değil.
İttifaklar ve Gelecek
Rusya, Çin ve Hindistan gibi ülkeler, enerji konusunda birbirleriyle yakınlaşıyor. Bu ittifaklar, küresel fosil yakıt piyasasında yeni bir denge yaratıyor. ABD, petrol ve gaz ihracatını artırarak bu dinamiğe karşı koymaya çalışsa da, iklim krizine karşı mücadelede işbirliği eksikliği belirgin hale geliyor.
