Kur Fırtınası İhracatı Vurdu: Siparişler Düşüyor, Hedefler Aşağı Çekildi
Kur-enflasyon makasının açılması ve artan girdi maliyetleri ihracatı zora soktu. İhracatçılar, yılın son dört ayında düşüş bekliyor ve rekor hedeflerini aşağı çekiyor. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, otomotiv ve kimya gibi lokomotif sektörlerdeki sipariş kayıplarının, firmalar üzerinde ciddi bir baskı oluşturduğunu belirtiyorlar. Orta vadeli programın (OVP) hedefi olan 267 milyar dolarlık ihracat rakamı, 264 milyar dolara revize edilmesine rağmen bu hedefin de tutturulması zor görünüyor.
Maliyetlerin Yüksekliği Karlılığı Azaltıyor
2023 yılı boyunca enflasyon-kur makası sebebiyle ihracatta rekabet avantajı kaybedildi. Özellikle otomotiv, kimya ve demir-çelik gibi kritik sektörlerde siparişler düşüş gösterdi. TÜİK’in verilerine göre, miktar bazında artış sağlanırken, karlılık giderek azaldı. Temmuz ayında ihracat birim değer endeksi %0,9 artarken, ihracat miktar endeksi %12,8 oranında yükseldi. Ancak daha fazla ürün satılmasına rağmen kârlılık düşmeye devam ediyor.
Sektörler Zorda: Karlılık Dibe Vurdu
Türkiye’nin en büyük ihracat lokomotiflerinden olan otomotiv, kimyevi maddeler ve hazır giyim gibi sektörler, artan girdi maliyetleri ve rekabetçiliğin kaybedilmesi nedeniyle hedeflerini aşağı çekmiş durumda. OİB Başkanı Baran Çelik, 2024 yılı için ihracat hedeflerini 39 milyar dolardan 35-36 milyar dolara revize ettiklerini açıkladı. Sektör temsilcileri, enflasyonla mücadele edilmedikçe rekabet avantajı sağlamanın zor olduğunu belirtiyor.
İhracatçılar Zararına Satış Yapıyor
Demir ve demir dışı metaller sektörü, birim fiyatlardaki düşüş nedeniyle %5,73’lük bir kayıp yaşadı. Alüminyum ve hırdavat gibi alt sektörlerdeki fiyat düşüşleri ihracatçıları zor durumda bıraktı. Firmalar, müşteri kaybetmemek için zararına satış yapıyor ve sektörde kârsızlık tavan yapmış durumda.
Elektrik ve Elektronik Pozitif Ama Temkinli
Elektrik ve elektronik sektörü ise zorluklara rağmen pozitif bir tablo çiziyor. Elektrik Elektronik İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Mehmet Kavaklıoğlu, 2024 yılını %3 seviyesinde büyüme ile kapatmayı beklediklerini ancak kur-enflasyon makasının kapanmasının sektördeki büyümeyi hızlandıracağını belirtiyor.