İthal Tüketim Makası Açılıyor: Otomobil ve Elektronik Ürünlerde Artış Devam Ediyor

2024 yılının Ocak-Temmuz döneminde, Türkiye’de başta otomobiller olmak üzere ithal tüketim mallarındaki artış hız kesmeden devam etti. Ticaret Bakanlığı verilerine göre, bu dönemde tüketim malı ithalatı bir önceki yıla göre %13,7 artarak 34,6 milyar dolar seviyesine ulaştı. Bu miktar, toplam ithalatın %15’ini oluşturdu.

İthalat-İhracat Dengesi Bozuluyor

TÜİK verileri, Genel Ticaret Sistemi (GTS) kapsamında tüketim malı ithalatı ile ihracatının kıyaslanması sonucunda ithalatın ihracata oranının son yıllarda tekrar yükselişe geçtiğini gösteriyor. 2013 yılında bu oran %52 seviyesindeyken, 2023’teki tüketim malı ithalatındaki patlamayla bu oran %52,5’e çıktı. 2024 yılının Ocak-Temmuz döneminde ise oran %57,6’ya yükseldi.

Türkiye, özellikle imalat sanayii için yoğun ithalat yaparken, tüketim malı ithalatı genellikle daha sınırlı düzeyde kalıyor. Ancak, 2023’teki ani artışla birlikte, binek otomobiller, cep telefonları ve diğer elektronik ürünler tüketim malı ithalatını büyük ölçüde artırdı.

2024’te Tüketim Malı İthalatı 50 Milyar Doları Aşabilir

2024 yılı itibariyle tüketim malları ithalatının 50 milyar dolar seviyesini aşması bekleniyor. TÜİK verilerine göre, 2013’te 33,6 milyar dolar olan tüketim malı ithalatı, 2019’da salgın öncesi dönemde 21,2 milyar dolara kadar geriledi. Ancak 2023’te bu rakam 47,7 milyar dolara ulaştı. Bu artışın temelini, özellikle binek otomobillerinin ithalatındaki hızlı yükseliş oluşturuyor. Tüketim mallarındaki genel birim fiyat artışı da dikkat çekiyor; 2019-2023 döneminde bu oran %19,9 olurken, binek otomobillerin birim fiyat artışı %23,1 olarak kaydedildi.

Binek Otomobilleri İthalatı Zirvede

TÜİK GTS sistemine göre, 2013-2023 döneminde tüketim malları ithalatı %42,85 oranında arttı. Bu artışta en büyük pay %95,08 ile işlenmiş gıda ürünlerine, ardından %87,15 ile binek otomobillere ait. 2023 yılında binek otomobilleri ithalatındaki artış %127,95 ile rekor seviyeye ulaştı. Beyaz eşya ve dayanıklı tüketim malları ithalatı da bu dönemde %55,89 oranında arttı.

Ocak-Temmuz 2024 İthalat Rakamları

2024 yılının Ocak-Temmuz döneminde, toplam tüketim malı ithalatı %15,7 oranında artarken, dayanıklı tüketim mallarındaki ithalat artışı %73,82 oranında gerçekleşti. Binek otomobillerdeki artış hızı bir önceki yıla göre biraz yavaşlasa da %4,02 oranında devam etti. İşlenmemiş gıda ithalatı ise önceki yılki artışın ardından %13,76 oranında gerileyen tek ürün grubu oldu.