Biden ve Trump’ın Ortak Noktası: Egemen Varlık Fonu ile Çin’e Karşı Rekabet
ABD’deki siyasi rekabet, Cumhuriyetçiler ve Demokratlar arasında farklı vaatlerle devam ederken, nadiren de olsa her iki tarafın da aynı vaadi paylaştığına tanık olunuyor. Wall Street Journal (WSJ), Joe Biden ve Donald Trump’ın, Çin ile ekonomik rekabete karşı bir egemen varlık fonu kurmak istediklerini yazdı.
Beyaz Saray yetkilileri, bu fonun birkaç aydır tasarlandığını ve stratejik çıkarları geliştirmek amacıyla erken aşama teknoloji ve enerji güvenliği alanlarına sermaye sağlayacağını belirtti. Bu gelişme, Trump’ın geçtiğimiz hafta yaptığı konuşmada, altyapı ve tıbbi araştırmalara yatırım yapmak için bir egemen varlık fonu kurulması gerektiğini söylemesinin ardından gündeme geldi.
Egemen Varlık Fonu Nedir?
Egemen varlık fonu, ulusal hükümetlerin sahip olduğu ve yatırımlarını yönettiği fonlar için kullanılan genel bir terimdir. Bu fonlar genellikle özel sermaye, altyapı ve özel kredi gibi piyasalara yatırım yapar. Tarihsel olarak, petrol zengini ülkeler, hidrokarbon ihracatından elde ettikleri gelirleri yönetmek için bu tür fonları kullanır. Global SWF verilerine göre, egemen varlık fonları tarafından küresel olarak yönetilen 12,4 trilyon doların %59’u, petrol zengini ülkelerden elde edilmektedir. ABD’nin geniş bütçe ve ticaret açıkları ile derin özel piyasaları göz önüne alındığında, egemen bir varlık fonu kurması sıra dışı bir adım olarak değerlendiriliyor.
Trump ve Biden’ın Fon Planları
Donald Trump, fonun finansmanını planlanan gümrük vergilerinden elde edilecek gelirle oluşturmayı hedeflediğini söyledi. Ancak bu gelir aynı zamanda önerdiği vergi indirimlerini karşılamak için de kullanılacak. Beyaz Saray yetkilileri, fonun finansmanı için çeşitli kaynakları inceliyor, ancak henüz kesin bir karara varılmadı.
Fonun bir kısmı, hisse senedi ve tahvil gibi geleneksel varlıklara yatırım yaparak piyasa getirisi elde edecek ve bu gelir, daha riskli stratejik yatırımları finanse etmek için kullanılacak.
Trump, otoyollara, havaalanlarına, sağlık hizmetlerine ve gıda üretimine yatırım yapmayı planladığını belirtti. Ayrıca özel sermaye ve gayrimenkule yatırım yapılıp yapılmayacağı henüz net değil. Beyaz Saray ise, fonun Çin gibi ülkelerle rekabeti artırmak amacıyla kurulacağını ve erken aşama teknoloji ve enerji güvenliği projelerine sermaye sağlayacağını ifade etti.
Diğer Ülkeler ve Varlık Fonları
Beyaz Saray yetkilileri, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Hindistan, İrlanda ve Singapur gibi ülkelerin egemen varlık fonlarını incelemeye aldı. Ayrıca ABD’nin 1930’lardaki Reconstruction Finance Corp. gibi tarihi örnekleri de değerlendirilmekte.
Egemen varlık fonu, özellikle Çin’in lityum ve nadir toprak elementleri gibi kritik mineraller üzerindeki hakimiyetini dengelemeye yardımcı olacak bir araç olarak görülüyor. Fon, Çin’e karşı rekabet edebilmek için Batılı şirketleri öz sermaye, kredi garantileri veya köprü finansmanı ile destekleyecek.
ABD’de Halihazırda 23 Eyalet Varlık Fonuna Sahip
ABD’de eyalet düzeyinde 23 egemen varlık fonu bulunuyor ve bu fonlar yaklaşık 332 milyar dolarlık varlığı yönetiyor. En büyüğü Alaska Daimi Fonu, eyaletin petrol gelirlerine yatırım yapıyor ve 78 milyar doları yönetiyor. Bu varlık fonunun yönetimi ve yatırım stratejileri, fonun siyasi olarak nasıl kontrol edileceği konusunu gündeme getiriyor.
