Petrol Zengini Kuveyt Elektrik Krizini Aşmakta Zorlanıyor
Kuveyt, dünya petrol rezervlerinin yaklaşık %6’sına sahip olan ve büyük bir enerji ihracatçısı olarak bilinen bir ülke. Ancak bu zenginliğine rağmen, Kuveyt son yıllarda sık sık elektrik kesintileri ile boğuşuyor. Bu kesintiler, ülkede yaşamı olumsuz etkilerken, iklim değişikliği ve artan elektrik talebi krizin ana sebepleri arasında yer alıyor. Ülkenin elektrik üretiminde petrolden doğalgaza geçiş yapması da krizle mücadelede etkili bir çözüm sunamıyor.
Elektrik Kesintilerinin Ardındaki Nedenler
Kuveyt’teki elektrik krizinin birçok nedeni var. Birincisi, dünya genelinde etkisini gösteren iklim değişikliği. Sıcaklıkların artması ve enerji talebinin hızla yükselmesi, mevcut elektrik şebekesinin kapasitesini zorluyor. Haziran ayında sıcaklıkların yükseldiği bir gün, Shaikha al-Shammari adlı bir öğretmen ders anlatırken elektriğin kesilmesiyle karanlıkta kaldı. Aynı gün, Mishari al-Olyan adlı bir avukat, babasının nefes almasını sağlayan oksijen tüpünün elektrikle çalıştığını ve kesintilerin hayatları için bir “felaket” olduğunu belirtti.
Kuveyt ayrıca petrol yerine elektrik üretiminde daha çevreci bir alternatif olan doğal gaza geçiş yapmaya çalışıyor. Ancak ülkenin yeterli doğal gaz üretmemesi, ithalata bağımlılığı artırıyor ve elektrik kesintilerinin çözümünü zorlaştırıyor.
İklim Değişikliği ve Körfez Ülkeleri Üzerindeki Etkileri
Kuveyt’in yaşadığı elektrik kesintileri, iklim değişikliğinin varlıklı Körfez ülkeleri üzerindeki etkisini de gözler önüne seriyor. 2024, dünya genelinde en sıcak yazlardan biri olarak kaydedildi. Bu sıcaklıklar sadece Kuveyt’i değil, diğer Körfez ülkelerini de olumsuz etkiledi. Nisan ayında Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) şiddetli yağmurlar sele yol açtı ve Dubai Havaalanı‘nda hasar meydana geldi. Aynı yaz, Suudi Arabistan’da gerçekleşen yıllık Hac ziyareti sırasında 1300’den fazla kişi sıcak hava dalgası nedeniyle yaşamını yitirdi.
Kuveyt’teki elektrik kesintileri aslında yeni değil. 2006 yılından beri devam eden kesintiler, bu yıl daha da artış gösterdi. Elektrik, Su ve Yenilenebilir Enerji Bakanlığı, 18 Ağustos’ta halkı uyararak bazı bölgelerde kesinti yaşanacağını ve yoğun saatlerde enerji tasarrufu yapılmasını istedi. Bakanlık, Haziran ayında yaşanan kesintilerin, üretim istasyonlarının sıcaklıkların ve talebin artışıyla başa çıkamamasından kaynaklandığını açıkladı.
Kuveyt’in Tarihi Elektrik Yükü
Ağustos ayında, Kuveyt, tarihin en yüksek elektrik yükünü kaydetti. Sıcaklıkların 50 santigrat dereceyi aşması ve yüksek nem oranları, elektrik talebini zirveye çıkardı. Sarah Hashem İbrahim adlı bir öğretmen, öğrencilerinin sıcaktan dolayı derse odaklanmakta zorlandıklarını ve elektrikler kesildiğinde hayatın adeta durduğunu belirtti.
Zenginlik ve Kötü Yönetim
Kuveyt, petrol ihracatından elde ettiği gelirle 980 milyar dolarlık bir devlet varlık fonuna sahip. Ancak vatandaşları sık sık hükümetin kötü yönetiminden şikayet ediyor. Bir iş danışmanlık şirketi olan AlShall, elektrik kesintilerinin mali açık ya da yakıt sıkıntısından ziyade, kamu yönetimindeki dağınıklıktan kaynaklandığını belirtiyor. Son 10 yılda, iki kez görev yapan 14 elektrik bakanı ülkenin enerji krizini yönetmeye çalıştı, ancak kalıcı bir çözüm bulunamadı.
Katar ve BAE’de İklim Değişikliği
Kuveyt gibi zengin Körfez ülkeleri, yüksek petrol rezervleri ve gelirlerine rağmen, iklim değişikliğinin etkileriyle başa çıkmakta zorlanıyor. Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar gibi ülkelerde, iyi işleyen bürokrasiler sayesinde elektrik kesintileri yaygın olmasa da, aşırı sıcaklar ve hava kirliliği vatandaşları ve göçmen işçileri olumsuz etkiliyor. Bölgenin zenginliğini oluşturan fosil yakıtlar, aynı zamanda küresel ısınma ve hava kirliliğinin de başlıca sebepleri arasında yer alıyor.
Körfez’de çalışan birçok göçmen işçi, bu sert iklim koşulları altında zorlanırken, bölgenin varlıklı sakinleri ise Avrupa ve Kuzey Amerika gibi daha serin bölgelere sezonluk göç etmeyi tercih ediyor.
Kuveyt’in Geleceği: Doğalgaz ve Elektrik Kesintileri
Uluslararası Enerji Ajansı’na göre, Kuveyt elektrik üretiminde ağırlıklı olarak doğal gaz kullanıyor ve kişi başına elektrik tüketimi, 2000-2021 yılları arasında %16 oranında arttı. Bu artan talebi karşılamak amacıyla, Kuveyt Katar ile 15 yıllık sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tedarik anlaşması yaptı ve benzer anlaşmaların devam edeceğini duyurdu. Ancak bu hamlelere rağmen, birçok Kuveytli sorunun daha da kötüleşeceğinden endişe ediyor.
42 yaşındaki Sami al-Ajmi, nüfusun arttığını ve dolayısıyla elektrik talebinin de hızla arttığını belirterek, “Daha fazla elektrik kesintisi göreceğiz” dedi. Ajmi, hükümetin elinden geleni yaptığını ancak henüz somut bir çözüm görülmediğini ekledi.
Sonuç: Kuveyt’teki Elektrik Krizi Ciddi Bir Sorun Olmaya Devam Ediyor
Kuveyt, büyük petrol rezervlerine ve güçlü bir ekonomik yapıya sahip olmasına rağmen, elektrik kesintileri ve enerji krizini çözemiyor. Artan nüfus, iklim değişikliğinin etkileri ve enerji üretiminde yaşanan aksaklıklar, ülkenin elektrik sistemini giderek zorlamaya devam ediyor. Kuveyt’in enerji krizine kalıcı bir çözüm bulabilmesi için bürokratik sorunları aşması ve enerji altyapısını güçlendirmesi gerekiyor.
